Dzień Bezpieczeństwa w Zespole Szkół nr 1 w Swarzędzu

12 września 2019 r. Zespół Szkół nr 1 w Swarzędzu zakończył realizację projektu szkoleniowego dotyczącego poprawy bezpieczeństwa w szkole. Projekt zrealizowany, przez oficera Wojska Polskiego płk. rez. dr. Krzysztofa Danielewicza, właściciela firmy i portalu Security in practice, przebiegał trzyetapowo. Etap pierwszy polegał na oglądzie szkoły pod kątem bezpieczeństwa, w celu dostosowania procedur bezpieczeństwa do warunków placówki oraz zaplanowaniu dalszych etapów szkolenia. Etap drugi, to merytoryczne oraz metodyczne szkolenie wszystkich nauczycieli ZS w Swarzędzu, pod kątem najbardziej prawdopodobnych, zagrożeń oraz procedur postępowania w sytuacji ich wystąpienia. Ostatni najważniejszy etap, to zajęcia zintegrowane całej szkoły jednocześnie, w ramach tzw. „Dnia Bezpieczeństwa". W tym dniu, wszyscy uczniowie byli zapoznawani z zagrożeniami, a także praktycznie trenowali procedury bezpieczeństwa takie jak: ewakuacja w trakcie lekcji, ewakuacja w trakcie przerwy, azyl w trakcie lekcji, azyl w trakcie przerwy, ewakuacja po eksplozji ładunku.

Wcześniej w dniach 3-4 września 26 uczniów i nauczycieli szkoły przeszło szkolenie z zakresu udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej. Przedmiotowe szkolenie zostało przeprowadzone przez Łukasza Sikorę oraz Krzysztofa Wira, byłych żołnierzy sił specjalnych z firmy W.I.R. SOF Med. Center. Obydwaj są jednymi z najlepszych w Polsce specjalistów z zakresu udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej, a swoje doświadczenie zawodowe zbierali m.in. w trakcie udziału w wielu misjach bojowych, w tym w Iraku i Afganistanie.

Szkolenie, zrealizowane w ramach „Dnia Bezpieczeństwa", było konsekwencją rekomendacji i wytycznych dla dyrektorów i organów prowadzących szkoły, pt.: Bezpieczna szkoła. Zagrożenia i zalecane działania profilaktyczne w zakresie bezpieczeństwa fizycznego i cyfrowego uczniów, zatwierdzonych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej 27 września 2017 r. Powyższe rekomendacje powstały na kanwie doświadczeń z realizacji projektu MEN Bezpieczna Szkoła Bezpieczna Przyszłość. Szkolenie w Swarzędzu było także odpowiedzią na stwierdzone w polskich szkołach, po realizacji przedmiotowego projektu MEN, mankamenty w zakresie bezpieczeństwa fizycznego, z których do najważniejszych należy zaliczyć: brak procedur bezpieczeństwa innych niż na wypadek pożaru, brak procedury bezpieczeństwa „AZYL", jedno miejsce ewakuacji (bezpośrednio przy budynku szkolnym), brak odpowiedniego miejsca ewakuacji w przypadku „alarmu bombowego" oraz zbyt rzadkie treningi ewakuacji.

W trakcie szkolenia omówiono potencjalne zagrożenia, jakie mogą wystąpić w szkole, a także omówiono i zrealizowano w praktyce takie procedury postępowania, jak: ewakuacja w trakcie lekcji oraz przerwy, procedura „AZYL" (postępowanie w przypadku wejścia do szkoły osoby z niebezpiecznym narzędziem - aktywny strzelec) w trakcie lekcji oraz przerwy, sposób prowadzenia ewakuacji i udzielania pierwszej pomocy po eksplozji ładunku wybuchowego oraz sposób postępowania w przypadku sytuacji zakładniczej.

W trakcie tworzenia scenariusza ćwiczeń przeanalizowano przebieg zamachów z użyciem broni strzeleckiej w podobnych do swarzędzkiej szkołach, m.in. w amerykańskiej High School w Columbine (1999 r.) oraz krymskim technikum (17 października 2018 r.) oraz ze Szkoły Podstawowej nr 1 z Brześciu Kujawskim (27 maj 2019 r.).

Jeszcze na etapie przygotowania do realizacji ćwiczeń urealniono niektóre rozwiązania, jak np. miejsce ewakuacji, które obecnie jest oddalone od szkoły, jest zadaszone i całkowicie bezpieczne dla uczniów i kadry szkoły. Nowa lokalizacja pozwala bezpiecznie przeczekać zagrożenie związane nie tylko z pożarem, ale również z obecnością w szkole niebezpiecznego ładunku. W przypadku tego drugiego zagrożenia ewakuacja może trwać od kilku do kilkunastu godzin, co wymaga zapewnienia uczniom bezpiecznych warunków.

Szkolenie należy uznać za nowatorskie i unikatowe, ponieważ wyjątkowo rzadko w prowadzonych tego typu zajęciach udział bierze cały stan osobowy placówki edukacyjnej, a jednocześnie zawiera optymalne rozwiązania w zakresie postępowania w sytuacji zagrożenia.

W celu urealnienia szkolenia symulowano niektóre sytuacje niebezpieczne, takie jak m.in. eksplozja ładunku wybuchowego, co pozwoliło młodzieży na lepsze zrozumienie współczesnych zagrożeń, zmotywowało do koncentracji w trakcie szkolenia praktycznego, a także uatrakcyjniło samo szkolenie, co było bardzo często podkreślane przez nauczycieli i uczniów.

Niewątpliwie bardzo pozytywnym efektem szkolenia była identyfikacja drobnych mankamentów w zakresie bezpieczeństwa fizycznego szkoły, których poznanie bez tak kompleksowego ćwiczenia byłoby niemożliwe, a których usprawnienie poprawi poziom bezpieczeństwa osób uczących się i pracujących w placówce.

Przedmiotowe szkolenie pokazało także, jak przy pewnych zmianach organizacyjnych, znacząco można podnieść poziom bezpieczeństwa całej szkoły. Po krótkim wstępnym szkoleniu ewakuacja całej szkoły, bez względu na to, czy w trakcie lekcji czy przerwy, trwała około trzech minut, przy zachowaniu wszelkich warunków bezpieczeństwa. Procedura „AZYL" mająca na celu odcięcie uczniów od działania napastnika z niebezpiecznym narzędziem - do 20 sekund.

Szkolenie należy uznać za nowatorskie i unikatowe, ponieważ wyjątkowo rzadko, w prowadzonych tego typu szkoleniach udział bierze cały stan osobowy placówki edukacyjnej, a jednocześnie zawiera ono optymalne rozwiązania w zakresie postępowania w sytuacji zagrożenia. O trudności ćwiczenia praktycznego niech świadczy liczba uczestników tj. 799 uczniów, 80 nauczycieli oraz 8 osób obsługi. W zdecydowanej większości proponowane rozwiązania są bezkosztowe, wymagają tylko pewnych zmian organizacyjnych, a czasami mentalnych. W trakcie realizacji ostatniego etapu szkolenia tj. ewakuacji po eksplozji ładunku wybuchowego z elementami udzielania pierwszej pomocy, przeszkolone osoby z zakresu pierwszej pomocy, mogły sprawdzić w praktyce swoje umiejętności zdobyte w dniach 3-4 września.

/acm/

fot. Daniel Chojak